10 اصل فرزندپروری موفق
اصول فرزندپروری موفق
تربیت و پرورش فرزند شاد و سالم یکی از چالش برانگیزترین و در عین حال ارزشمندترین کارهایی است که والدین باید انجام دهند. هیچ دغدغه ای در هیچ جامعهای مهمتر از فرزند پروری موفق نیست و هیچ عامل مهمتری از نقش والدین بر نحوه رشد فرزند وجود ندارد. کودکان با دفترچه راهنما به دنیا نمی آیند. هر کودکی هویت منحصر به فرد خود را دارد. کودکان نیازهای مختلفی دارند، متفاوت فکر می کنند و عمل می نمایند.
کودکان باید به طور متمایز هدایت و بزرگ شوند. پدر و مادرها هرگز کامل نبوده و در صورت عدم آگاهی از اصول اساسی فرزندپروری، فرآیند تربیت را با مشکلاتی روبرو خواهند کرد. هیچ قانون مشخصی برای تربیت فرزند وجود ندارد. با این حال، یه سری اصول کلی فرزندپروریِ خوب، وجود دارد که می تواند به تصمیم گیری آگاهانه تر والدین برای فرزند پروری موفق کمک کند.
دکتر لورنس اشتاینبرگ استاد برجسته روانشناسی در دانشگاه تمپل فیلادلفیا، در کتاب ده اصل اساسی فرزند پروری موفق، دستورالعملهایی را بر اساس ۷۵سال مطالعه و تحقیق در علوم اجتماعی ارائه میکند. او می گوید والدین با پیروی از این اصول ده گانه می توانند از انواع مشکلات تربیتی کودک خود جلوگیری کنند. اشتاینبرگ معتقد است والدین خوب به پرورش همدلی، صداقت، اتکا به نفس، خویشتن داری، مهربانی، همکاری و نشاط کمک می کنند و کنجکاوی فکری و انگیزه را در کودک تقویت می نمایند. این رفتارها به محافظت از کودکان در برابر اضطراب، افسردگی، اختلالات اشتها و رفتارهای ضد اجتماعی کمک می کند.
10 اصل فرزند پروری موفق
1. عملکرد والدین اهمیت بسیاری دارد.
همه ما می دانیم که فرزندان از والدین و بزرگسالان خود الگو برداری می کنند. آنان هر عملی از نحوه صحبت والدین گرفته تا نحوه رفتار با خود و دیگران را تحت نظر می گیرند. فرزندان حتی نحوه برخورد در موقعیت های حساس را از والدین خود می آموزند. به همین دلیل، همیشه عاقلانه است که والدین قبل از هر اقدامی از خود بپرسند «این تصمیم من چه تاثیری بر فرزندم می گذارد و چه نتیجه ای خواهد داشت؟». اگر می خواهید فرزندتان رفتار مثبت خاصی داشته باشد باید ابتدا تغییراتی در خودتان ایجاد کنید.
2. والدین نباید خیلی دوست داشتنی باشند.
به عنوان والدین، در شیوه فرزند پروری خود، باید بین محبت و سختگیری تعادل برقرار کنید. شما نباید بیش از حد مهربان باشید، زیرا ممکن است این رفتار، تأثیر منفی بر رفتار فرزندتان بگذارد. فرزند شما ممکن است سرکش باشد و یا شروع به مطالبه گری کند. اگر توجه و سختگیری در سطح متعادلی نباشند، حتی می تواند موجب لوس شدن فرزند شود.
3. در زندگی فرزند خود مشارکت فعالانه داشته باشید.
به عنوان والدین مسئول باید برای سبک فرزند پروری خود وقت کافی بگذارید. برای والدینی که مشغله دارند این مورد کمی زمان بر و سخت است. ممکن است لازم باشد اولویت های خود را متناسب با اولویت های فرزندتان مرتب کنید.
با فرزند خود بیرون بروید و برای بازی با او وقت بگذارید. قبل از رفتن به رختخواب از فرزند خود بخواهید تا با شما داستان بخواند و در مورد روز و فعالیت هایی که انجام داده است صحبت کند. همه اینها بر سلامت روان او تأثیر می گذارد و پیوندتان را بهبود می بخشد.
4. شیوه های تربیتی و فرزند پروری تان را متناسب با رشد فرزندتان تنظیم کنید.
با رشد فرزند خود همگام باشید. وقتی فرزند شما در حال رشد است، مهم است که تاثیر تغییر سن بر رفتار او را در سبک فرزند پروری خود در نظر بگیرید و با توجه به آن رفتار خود را تغییر دهید. به عنوان مثال، نه گفتن فوری به یک کودک۳ ساله باعث بی انگیزگی می شود، اما همین نه گفتن، به کودک 10 ساله با توجه به رشد فکری او، برای درک اهمیت موضوع مهم است.
5. قوانین و محدودیت هایی را در سبک فرزند پروری خود درنظر بگیرید.
اگر نمی توانید رفتار فرزند خود را در دوران کودکی مدیریت کنید، ممکن است زمانی که در حال یادگیری و رشد در نوجوانی است، برای شما مشکل ایجاد کند. در شیوه فرزند پروری خود قوانینی را تعیین کنید. این قوانین و محدودیت ها می تواند شامل زمان بازگشت به خانه، بازی در خارج از منزل، بیرون رفتن با دوستان یا تماشای برنامه تلویزیونی باشد. همه این موارد می توانند رشد و رفتار آنها را تحت تأثیر قرار دهند و به فرزندانی مسئولیت پذیر و مصمم تبدیل کند.
6. استقلال فرزندان خود را تقویت کنید.
اشتاینبرگ میگوید:«این طبیعی است که کودکان برای داشتن استقلال تلاش کنند». بسیاری از والدین به اشتباه استقلال فرزند خود را با سرکشی یا نافرمانی یکی می دانند. کودکان برای استقلال تلاش می کنند زیرا این بخشی از طبیعت آنها است. به عنوان والدین، باید در فرزند پروری خود به فرزندان آزادی و استقلال لازم را بدهید تا دنیای بیرون را کشف کنند و از آن بیاموزند. این اقدامات نقش کلیدی در افزایش عزت نفس آنان خواهد داشت. کنترل همه تصمیمات زندگی فرزندان فقط باعث سرکشی آنان می شود.
7. در سبک فرزند پروری خود ثابت قدم باشید.
اگر قوانین شما روز به روز به شکل غیرقابل پیش بینی تغییر می کند و یا اگر آنها را فقط به صورت متناوب اجرا می کنید، اشتباه فرزندتان تقصیر شماست. مهمترین ابزار انضباطی شما ثبات است. فرزند پروری خوب و کارآمد یک اضافه کاری نیست. به عنوان یک والدین، نمی توانید اقدامات انضباطی را در یک روز اجرا و از همه اشتباهات فرزندتان در روز بعد چشم پوشی کنید. شما باید ثابت قدم باشید.
8. از نظم و انضباط سخت و خشن بپرهیزید.
برای اینکه والدین بهتری باشید باید از اقدام سختگیرانه علیه فرزندان خود اجتناب کنید. تنبیه فرزندتان برای رفتار بد بسیار مهم است. اما به عنوان والدین، باید در انتخاب تنبیه خود مراقب باشید. اطمینان حاصل کنید که مجازات متناسب با اشتباه انجام شده باشد.
جایی برای تنبیه بدنی مانند سیلی زدن و کتک زدن وجود ندارد. در عوض استراتژی های تنبیه سالم را انتخاب کنید. اشتاینبرگ می گوید «والدین هرگز نباید تحت هیچ شرایطی کودک را کتک بزنند. کودکانی که تنبیه بدنی می شوند بیشتر مستعد دعوا با بچه های دیگر و پرخاشگری در حل اختلافات هستند».
9. قوانین و انتظارات خود را توضیح دهید.
با فرزندتان منطقی رفتار کنید و قوانین و انتظارات معقول خود را به آنها توضیح دهید. شما باید برای فرزند خود توضیح دهید که چرا این قوانین را تعیین کرده اید، نتیجه چه خواهد بود و انتظار دارید آنها چه کاری انجام دهند.
اشتاینبرگ می نویسد: «والدین خوب انتظاراتی دارند که می خواهند فرزندشان به آن عمل کند. به طور کلی، والدین به کودکان خردسال بیش از حد و برای نوجوانان کم توضیح می دهند. آنچه برای والدین واضح است، ممکن است برای یک نوجوان 12 ساله آشکار نباشد زیرا اولویت ها، قضاوت یا تجربه ای که شما دارید را آنها ندارد».
10. با فرزند خود با احترام رفتار کنید.
یکی از اصول اساسی فرزند پروری موفق، احترام است. اگر می خواهید فرزندتان به شما و تصمیمات شما احترام بگذارد، باید ابتدا به او و نظراتش احترام بگذارید. در تعامل با فرزندتان مراقب لحن خود باشید و با مهربانی با او رفتار کنید. تعجب خواهید کرد که حتی آنها نیز با همان احترام و دقت با شما صحبت می کنند.
اشتاینبرگ می نویسد: «بهترین راه برای مشاهده رفتار محترمانه از فرزندتان این است که با او محترمانه و بامحبت رفتار کنید. رابطه و رفتار والدین با فرزند، پایه و اساس روابط او با دیگران است».
سخن آخر
فرزندان دارای نقاط قوت و ضعف منحصر به فرد خود هستند. بنابراین به کارگیری اصول صحیح فرزند پروری از سوی والدین ضرورت دارد. نکته آخر اینکه فرزند پروری خوب و موفق با صبر و بردباری اتفاق خواهد افتاد.